HİNDİSTAN - JAİPUR - 7

Seyahatin 7. Günü  23.02.2024  Cuma  HİNDİSTAN – AMRİTSAR

Bugün Amritsar’ı gezmeye devam ediyoruz. Yine aynı yoldan yürüyüp Babasaheb Dr. BR Ambedkar'ın ve Maharaja Ranjit Singh anıt heykellerinin yanından geçip Phulkari World alışveriş merkezi isimli dükkanda Sih erkeklerinin kullandığı türbanı başımızda deneyimleme fırsatımız oldu. Uzun bir kumaş parçasını nasıl sararak türban haline getirdiklerini gördük. Bu arada Zafer beyin sitesinden https://hindistangezi.com/sih-turbani-cesitleri/ türban çeşitlerini ve bağlama tarzlarını öğrendim. Ayrıca her Sihin günlük yaşamında yanında beş önemli objeyi taşıması gerekiyormuş. Her birinin isimleri Pencabi dilinde K harfiyle başlayan bu objeler 5 K ya da Kakkas olarak biliniyor. Bunlar Keş (saçın uzatılması), Kanga (tarak), Kara (çelik bilezik), Kirpan (hançer) ve Kaça (alta giyilen bir tür kısa don/şort).

Udham Singh Heykeli

Buradan sonra altın tapınak yolu üzerinde yine Jallianwala Bagh şehitleri onuruna dikilen heykelin yanından geçip Hindistan halkının İngiliz yönetimi altında iken uğradığı en büyük katliamlardan birinin gerçekleştiği Jallianwala Bagh [1] denen yere gittik. Girişin hemen solunda bulunan Udham Singh [2] Heykeli, 13 Nisan 1919'da gerçekleşen trajik katliamın intikamını alan Udham Singh'in cesur eylemine bir övgü olarak dimdik duruyor. Sonra duvarın iki tarafında katliamda vefat edenler anısına kabartma halinde insan figürleri olan bir koridordan geçilip olayın olduğu alana geliniyor. İnsanlara ateş edilen bölümden başlanarak Hindistan’ın bağımsızlığı için savaşmış insanları tanıtan kapalı müze bölümünde mutivizyon gösterisi şeklinde bağımsızlık hareketi anlatılıyordu ayrıca Pencap eyaletinin eski vali yardımcısı Michael O'Dwyer'ı öldürmesiyle katliamın öcünü aldığına inanılan ve İngiltere’de yargılanıp asılan Şehit Udham Singh'in 19 Temmuz 1974'te Hindistan'a getirilen külleri burada sergileniyordu. Alanın etrafında yürümeye devam edince kurşun deliklerinin olduğu duvarlar, şehitler için dikilen dikilitaş, üstüne bir bina yapılmış 6 m çapında ve 10 m derinliğinde olan şehitler kuyusu, katliam sonrası meydana gelen olayları ve bağımsızlığa giden yolu anlatan başka bir kapalı müze alanı görülebiliyor.

Sonra dışarı çıkıp Amritsar şehrinin en eski ve tarihi camisi olan Jama Masjid Khalifa -Raza-E-Mustafa Ghausia Alwia Madaria’yı dışarıdan gördük. Şah Attahullah Buhari'nin Hintli sivilleri İngilizlere karşı birleşmeye çağırdığı bu cami bu nedenle tarihi öneme sahipmiş.

Haqiqat Rai heykeli

Shri Durgiana

Sheetla Mandir Krematoryum Alanı

Buradan tuktuklara binip yol üzerinde Zakariya Han döneminde Lahor'da idam edilen 18. yüzyılda Sialkot'lu bir çocuk olan Haqiqat Rai’nin [3] heykelini ve başka bir hindu tapınağı Shri Durgiana’yı [4] görüp Sheetla Mandir Krematoryum Alanı yani ölü yakma alanına [5] vardık.

Alanın üstü saçtan plaka çatı ile kaplı ancak duman çıkması için açık bırakılan bölümleri var. Girişte solda tapınak benzeri bir yapı var. Ulaştığımızda bir cenaze hazırlanmış ve yakılmaya başlanmıştı. Betondan yükseltilmiş bir alanda konmuş olan cenaze üzerine odun yığılarak yakılıyor. Akrabaları da çevresinde yakılmayı izliyorlar. Başka bir yerde de yeni bir cenaze üzerine odun yığılıyor. Bizde nasıl mezar kazıcıları varsa burada da odun yığıcılar var. Bir el arabasının içinde külle karışık sanırım insan vücudundan kalan ne varsa duruyordu. Yakma işlemini tamamen beyazlar giymiş bir görevli başlatıyor. Bu esnada dualar okunuyor. Sonra odunlar tam tutuşunca beyaz giymiş görevli ve akrabalar cenazenin çevresinde dönerek ellerindeki küçük dal parçalarını ateşe atıyorlar. Yani bizdeki toprak atma merasimi gibi.  En son bir görevli ana koridorda ona dönmüş olan tüm topluluğa son bir dua yapıp törenleri sonlandırıyor.

Duvarın birinde eski bir resim vardı. Burada arkasında başlarında miğferler olan çok uzun bir insan konvoyu olan bir cenaze taşınıyordu. Rehber Zafer bey bunun zamanında Hindistan’ın fethetmiş olan Büyük İskender’i anmak için yapılmış bir resim olduğunu söyledi.

Akali Phula Singh

Jarnail Hari Singh Nalwa

Buradan da ayrılıp gündüz gözü ile Altın Tapınağı ve Harmandir Sahib’in de içini görmek için yola koyulduk.  Belediye binasının olduğu alanda tuktuktan inip dün akşam farketmediğim bir başka atlı heykeli Akali Phula Singh [6] anıtını gördük. Yolda yürürken rast geldiğimiz çok renkli kıyafetler giymiş ellerinde mızraklar olan görevlilerle fotoğraf çektirdik. Yine aynı ayakkabı çıkarma, başını örtme, ayakları yıkama ritüellerini yapıp Altın tapınağa girdik.

Akal Takht Sahib yönüne yürürken akşam farketmediğim büyük bir ağaç gördüm. Burası 1506-1631 yılları arasında yaşamış ve Sih tarihinde önemli bir rol oynamış saygın bir Sih figürü olan Ber Baba Budha Sahib’e [7] adanmış bir yermiş.

Daha sonra Harmandir Sahib’e girmek için sıra beklerken müzik yapan dört kişiden oluşan bir grubu dinledik. Biri elinde kılıç tutuyor, diğer ikisi Damru denen çift taraflı küçük bir davulu ve dördüncüsü ise Sarangi denen yayla çalınan telli bir sazı çalıyor ve hep beraber şarkıları söylüyorlardı.

Sonra Harmandir Sahib önünde biriken kalabalığa turist kontenjanından aradan kaynak olduk. Öyle olduğu halde gölün ortasına uzanan köprüde epey zaman beklemek zorunda kaldık. Sonunda altın tapınak binasına ulaştık. Binanın altı daha önce Jaipur’da gördüğümüz mermer oyma süsleme işçiliği ile kaplanmış üst kısmı ise varak altın kaplı. Binanın içinde ortada Sihlerin kutsal kitabı Guru Granth Sahib Ji [8] okunuyor. Dört kişiden oluşan bir orkestra iki Harmounyum, bir Tabla denen bir davul ve bir Sarangi denen yayla çalınan telli bir sazı çalıyor. İnsanlardan bir kısmı oturup dinleyerek bir kısmı da bizim gibi etrafında dönerek ibadetini yapıyor.

Biz sonra ikinci kata çıktık buradan tavan süslemeleri ve aşağısı çok etkileyici gözüküyor. Biz en son çatı terasına çıktık. Burada fotoğraflar çektik ve tekrar aynı yollardan geri indik ve köprüyü geri yürüyüp dışarı çıktık. Altın tapınağın hiçbir yerinde fotoğrafa izin vermiyorlar ben kamera ile çekim yapamadım ancak gizli gizli fotoğraf çektim.

Tapınağın bahçesinde iki kadın ellerinde çok uzun bir tür bitki ile ortalığı süpürüyorlardı. Dışarıda Sih inancına ait kitapçıklar dağıtan bir bölüm vardı. 100 Rupi bağış yaparak bir sürü küçük kitapçık aldım.

Khalsa Koleji

Altın tapınağa veda edip küçük minibüslerle Pakistan-Hindistan sınırına gidip Attari-Wagah sınır bayrak indirme törenini [9] izleyeceğiz. Yaklaşık 50 dakikalık bir yol. Yol üzerinde Amritsar tren İstasyonu, Khalsa Koleji, [10] Guru Nanak Dev Üniversitesi [11] gibi binaları gördük.

Sonra saat 16:00 da karşılıklı iki ülke askerlerinin coşkulu seyirci desteği ile birbirlerine meydan okuma amaçlı bayrak indirme merasimini izleyeceğimiz alana geldik. Töreni izlemek için dört askeri kontrol noktasından geçiyorsunuz. Her yerde Sınır Güvenlik Gücü (Border Security Force)( BSF ) [12] amblemleri var.  İçeri girmeden çevrede bir sürü yiyecek satan stand var. İnsanlar buraya bir tiyatro izler gibi gelip vakit geçiriyor sanırım. Hindistan tarafında ki gösteri alanı büyük bir yarım futbol stadyumu veya arena gibi.

Bu yarım arenanın ortasında Mahatma Gandi’nin bir fotoğrafı ve INDIA yazısı arkada ise çok büyük bir bayrak direği ve Hindistan bayrağı var. Ortada geniş bir yol var. İki tarafta tribün benzeri oturma bölümleri yapılmış. Sınırda ise büyük bir demir kapı bulunuyor. Her yerde askerler var. İki tarafta çok büyük ekranlar konulmuş. Yüksek sesli şarkılar çalıyor. Kalabalık bir kadın ve çocuk grubu yolun ortasına kadar gelip etkinlik öncesinde vatansever şarkılar eşliğinde dans ederek seyirciler arasında milliyetçi coşkuyu artırmaya çalışıyor. Pakistan tarafında arena kısmı daha küçük ancak o tarafta da Hindistan tarafında yapılan hazırlıkların aynıları yapılıyor. Sonra askeri kuvvetlerin küçük çaplı gösterileri vardı. İlginç olan eğitimli köpeklerin komutan önünde eğilerek selam vermeleri idi. Pakistan tarafında da elinde bayrak insanları coşturan bir iki kişi vardı.

Sonunda 12 kişilik gösteri takımı arenanın balkonunda gözüktü. Çok uzun boylu ve uzun bacaklı bu askerler özel kıyafetleri ve özel şapkaları ile orta yolda yürüyerek bacaklarını başlarına değecek kadar kaldırarak gösterilerini yaptılar. Sonra bıyıklarını sakallarını sıvazlayıp karşı tarafa güçlü olduklarını gösterdiler. Pakistan tarafı da görebildiğimiz kadarı ile hemen hemen aynı gösterileri yaptı. Sonra ortadaki demir kapılar karşılıklı açıldı. Her iki taraftan çok iri yarı askerler karşılıklı güç gösterilerinde bulundular. Pakistan tarafındaki kadın askerler diğer kadınlar gibi türbanlı idi. Sonra karşılıklı bayraklar indirildi. Vatanseverlik çığlıklarından ordu disiplininin sergilenmesine kadar her şeyle dolu olan tören duygu dolu bir etkinlik. Sınır bayrak indirme töreni, bir tiyatro oyununa benziyor. Askerler senkronize bir şekilde yürüyor ve ulusal bayrağı ritüelistik bir şekilde indiriyorlar. Sonra da sınır kapıları karşılıklı kapatılıyor. Benim için bir ilkti daha önce hiç sınır kapatmamıştım. Tekrar aynı yerlerden ve minibüs ile geri döndük. 

Akşam yemeği için Crystal Restaurant’a gittik. Burada da menü vejetaryan değildi yemek için hemen hemen herşey vardı. Yanında King Fisher marka bira içtim. Sonra yine Hotel Infa’ya dönüp dinlendik.

NOTLAR:

[1] Jallianwala Bagh katliamı, Amritsar katliamı olarak da bilinir, 13 Nisan 1919'da gerçekleşti. Büyük bir kalabalık, Rowlatt Yasası'nı ve Hindistan bağımsızlığı yanlısı aktivistler Saifuddin Kitchlew ve Satyapal'ın tutuklanmasını protesto etmek için yıllık Baisakhi fuarı sırasında Britanya Hindistanı'nın Pencap eyaletine bağlı Amritsar'daki Jallianwala Bagh'da toplanmıştı. Halkın toplanmasına yanıt olarak, geçici tuğgeneral R. EH Dyer, Britanya Hindistan Ordusu'nun Gurkha ve Sih piyade alaylarıyla halkı çevreledi. ​​Jallianwala Bagh'dan yalnızca bir taraftan çıkılabiliyordu, çünkü diğer üç tarafı binalarla çevriliydi. Askerleriyle çıkışı kapattıktan sonra Dyer, protestocular kaçmaya çalışırken bile kalabalığa ateş etmelerini emretti. Askerler mühimmatları azalıncaya ve durmaları emredilinceye kadar ateş etmeye devam ettiler. Ölenlerin tahminleri 379 ile 1.500 veya daha fazla kişi arasında değişiyor; 1.200'den fazla kişi yaralandı, bunlardan 192'si ciddi şekilde yaralandı. İngiltere katliam için resmi olarak özür dilemedi ancak 2019'da "derin pişmanlık" duyduğunu ifade etti. Katliam, İmparatorluk İngiliz ordusunun sivillerle karşı karşıya kaldığında "mümkün olduğunca asgari güç" kullanma rolünü yeniden değerlendirmesine neden oldu ( İngiliz Ordusu katliamda doğrudan yer almamış olsa da; İngiliz Hint Ordusu ayrı bir örgüttü). Ancak, Kenya Kolonisi'ndeki Mau Mau isyanı sırasında daha sonraki İngiliz askeri eylemleri ışığında, tarihçi Huw Bennett bu yeni politikanın her zaman takip edilmediğine dikkat çekti. Ordu, kalabalığı kontrol etmek için daha az şiddet içeren taktiklerle yeniden eğitildi. Rastgele vahşetin düzeyi ve herhangi bir hesap verebilirliğin olmaması tüm ulusu şaşkına çevirdi ve bu da genel Hint halkının Birleşik Krallık'ın niyetlerine olan inancının yürek parçalayıcı bir şekilde kaybolmasına neden oldu. Savaş Bakanı Winston Churchill tarafından "tarif edilemeyecek kadar korkunç" olarak kınandı ve 8 Temmuz 1920'de İngiltere Avam Kamarası'ndaki tartışmada Parlamento Üyeleri Dyer'a karşı 247'ye 37 oy kullandı. Etkisiz soruşturma, Dyer'a verilen ilk övgülerle birlikte, Hint halkı arasında İngilizlere karşı büyük ve yaygın bir öfkeyi körükledi ve 1920-22'deki işbirliği yapmama hareketine yol açtı.

[2] Udham Singh (1899 - 1940) , Ghadar Partisi ve HSRA'ya mensup bir Hint devrimciydi ve en çok 13 Mart 1940'ta Hindistan'ın Pencap eyaletinin eski vali yardımcısı Michael O'Dwyer'ı öldürmesiyle tanınıyordu. Suikast, O'Dwyer'ın sorumlu olduğu ve Singh'in de kurtulanlardan biri olduğu 1919'daki Amritsar'daki Jallianwala Bagh katliamının intikamı olarak gerçekleştirildi. Singh daha sonra yargılandı ve cinayetten suçlu bulundu ve Temmuz 1940'ta asıldı.

[3] Haqiqat Rai (1720–1734) , Zakariya Han döneminde Lahor'da idam edilen 18. yüzyılda Sialkot'lu bir çocuktu. Akkra'nın baladına göre Haqiqat, Sialkot'ta bir Hindu Khatri ailesinde doğdu ; babası Baghmal'dı. Müslüman sınıf arkadaşlarından bazıları Hindu tanrılarıyla alay etmişti ve on beş yaşındaki Haqiqat da buna karşılık İslam'a hakaret ederek karşılık vermişti; bu durum Maulvi'ye bildirildi. Bunun üzerine kadıya bir dava açıldı ve kadı ona İslam'a geçmek ile ölüm cezası arasında bir seçim yapmasını istedi. İknalara rağmen Haqiqat reddetti ve Zakariya Han'ın valiliği sırasında Lahor'da başı kesilerek idam edildi. Haqiqat'ın mirası Sihlerin yanı sıra Hindular tarafından da sahiplenildi. 1782/84'te Aggra (aka Agra veya Aggar Singh) adlı bir Sih şairi, kendisini bir Hindu şehidi olarak benimseyen Haqiqat Rai di Var başlıklı bir Pencap vaar (balad) yazdı. Maharaja Ranjit Singh özellikle Haqiqat Rai'ye bir Sih şehidi olarak saygı duyuyordu. Yirminci yüzyılın ilk on yılında (1905-10), üç Bengalli yazar, Haqiqat Rai'nin şehitliği efsanesini makaleleriyle popülerleştirdi. Üç anlatı büyük ölçüde farklılık göstermektedir. Arya Samaj, Hinduizme derin sadakati savunan Dharmaveer Haqiqat Rai adlı bir oyun düzenledi . Ayrıca efsanenin kopyalarını bastı ve bunları ücretsiz olarak veya 2 paisa gibi sembolik bir fiyata dağıttı. Hindistan'ın 1947'de bölünmesinden önce, Hindular ve Sihler, Basant Panchami Festivali sırasında Lahor'daki samadhisinde toplanırlardı. Sialkot'taki samadhisi de bir ibadet yeriydi. 2004'te, Pakistan'da yayınlanan bir günlük gazete olan Nawa-i-Waqt , festivalin Haqiqat Rai'nin Muhammed'e hakaretini kutladığını ileri sürerek Pakistan'daki Basant Panchami kutlamalarına karşı çıktı. Haqiqat Rai'ye adanmış bir diğer samadhi, insanların Basant Panchami sırasında Haqiqat Rai'ye toplanıp saygılarını sundukları Baba Bhandari'nin ( Hoshiarpur bölgesi ) Boeli bölgesinde yer almaktadır.  Gurdaspur bölgesinde, ona adanmış bir türbe Batala'da yer almaktadır. Kasabada ayrıca Haqiqat Rai'nin karısı olduğu söylenen Sati Lakshmi Devi'ye adanmış bir samadhi de bulunmaktadır. Hindistan'daki birçok şehrin Haqiqat Rai adını taşıyan yerleşim yerleri vardır, çoğunlukla bölünmüş mültecilerin yerleştiği yerler; örneğin, Delhi'deki Haqiqat Nagar . Hindistan'ın Delhi kentindeki Sarai Kale Khan'da bulunan bir ISBT de onun adını taşır.

[4] Durgiana Tapınağı veya Shri Durgiana Mandir Amritsar şehrinde bulunan bir Hindu tapınağıdır. Bir Hindu tapınağı olmasına rağmen mimarisi Sih Harmandir Sahib'e (Altın Tapınak) benzer. Tapınak, adını burada tapınılan baş tanrıça olan Tanrıça Durga'dan alır. Lakshmi ve Vishnu'nun Murtileri de tapınakta bulunur ve tapınılır. Durgiana Mandir'in 1921'de inşa edildiğine inanılsa da tapınak 1921'de yeniden inşa edilmeden önce de mevcuttu. Bu durum, Hindu hacılar tarafından ziyaret edilen Durgiana Sarovar ve onu çevreleyen "Devi dwara"dan bahseden 1893 tarihli Amritsar Bölge Gazetesi'ndeki kayıtlarla doğrulanmaktadır. Sri Durgiana tapınağı, Hindular için çok önemli bir tapınaktır. Tapınağın avlusunda, Lava ve Ashvamedha yajna'nın yakaladığı meydan okuma atının ardından Hanuman'ı bağladığı bir ağaç vardır. Güneş tanrısının torunu Ikshvaku, bu topraklarda bir dizi yagya gerçekleştirmiştir.

Shri Durgiana Tapınağı, Hindular için önemli ve dünyaca ünlü bir dini mekandır. Köprü, tapınağa ulaşımı sağlar. Tapınak su deposu 160 x 130 metre boyutlarında ve 6 metre derinliğindedir ve resmi kayıtlara göre 16. yüzyılda burada inşa edilmiştir. Shri Durgiana Tapınağı, adını Maa Durga'dan almıştır, çünkü eski zamanlarda askerler savaşa gitmek zorunda kaldıklarında, Maa Durga'ya ibadet eder ve zafer için ondan kutsama dilerlerdi. Shri Durgiana Tapınağı'nın temel taşı, 1924 yılında Ganga Daşami (Dussehra) gününde Pandit Madan Mohan Malviya tarafından atılmıştır. Tapınak, 1921'de yeniden inşa edilmeden önce varlığını sürdürmüştür. Ana tapınağın kubbeleri ve ona bitişik duvarların üst tarafı altınla oyulmuştur. Ana girişteki 12X12 feet'lik büyük gümüş oyma ve oyma kapı ((Darshni Deori) ana mandirin tüm kapılarıyla birlikte tapınağın kutsallığını ilahi güzelliğin suretinde yüceltir, ana tapınağın içindeki merkezi GARBH GRAH'ta ayakta duran Shri Lakshmi-Narayan putları ve bir tarafında Shri Ram Darbar ve diğer tarafında Shri Radha-Krishna Ji putları Shri Giriraj Ji Maharaj ile birlikte harika bir ilahi görünüm sunar. Dini inanışa göre, Maryada Purushottam Lord Rama, Aşvamedha Yagya sırasında burayı ziyaret etmişti. Oğulları Luv ve Kush, çocukluklarını anneleri Sita ile birlikte, tapınağa yaklaşık 8 km uzaklıktaki Maharshi Valmiki'nin Ram Tirtha aşramında geçirmişlerdi. Ayrıca, Güneş Tanrısı'nın torunu Kral Ishvaku da bu topraklarda birçok kurban sunmuştu. Shri Durgiana Tapınağı'nı bugünkü haliyle inşa etme fikri, heykeli Darshani Deori'nin ana girişinin önüne dikilmiş olan büyük bir vizyoner ve dindar kişi olan Gurshai Mal Kapoor'un fikriydi. Tarihte, bu tapınağın 16. yüzyılda inşa edildiğine dair birçok kanıt bulunmaktadır. Tren istasyonuna sadece yarım kilometre, otobüs durağına ise yaklaşık 1,5 kilometre uzaklıktadır. Shree Bada Hanuman Mandir, Durgiana Tapınağı'nın Kuzeybatı Köşesi'nde yer almaktadır. Hindular bu yere büyük önem verirler çünkü kutsal yazıtlar Lord Rama'nın burada Ashwamedha Töreni'ni gerçekleştirdiğini belirtir. Efsaneye göre Sita ve iki oğlu Luv ve Kush bu yerde kalmıştır. Ashwamegh Yagya'dan sonra atın Luv ve Kush tarafından alındığı düşünülüyor. Lord Rama'nın ikiz oğulları olan Luv ve Kush, Hanuman atı kurtarmak için öne çıktığında onu ağaca bağladılar. Buradaki Hanuman idolü 'nadir' bir idoldür, çünkü onu oturur pozisyonda gösteren iki heykelden biridir. Diğeri ise Ayodhya'daki Hanuman Gari'dedir. Langoor Mela, Navratra festivalinde Amritsar'daki Durgiana Kompleksi'ndeki Bara Hanuman Tapınağı'nda düzenlenir. İnsanların bu geleneği neden uyguladığını bilmek harikadır. Ebeveynler tapınağı ziyaret eder, bir oğul sahibi olurlarsa onu langur olarak giydireceklerine dair yemin ederler (mannat). Arzuları gerçekleştiğinde çocuklarını langoor kıyafetiyle giydirirler. Her gün binlerce çocuk maymun kıyafetiyle tapınağı ziyaret ediyor, Langoors- onlara denir. Yanlarında oyuncak bir topuz taşıyorlar Langoor dansı yapıyorlar ve genellikle tapınak kompleksinde, langoors taklidi yaparak zıplıyorlar. Çocuklar ve ebeveynler tüm zaman boyunca çıplak ayakla kalıyor, yerde uyuyor, sadece satvik yiyecekler yiyor ve zaman boyunca hiçbir akrabayı ziyaret etmiyor ve her gün dua etmek için tapınağı ziyaret ediyor. Bu tapınak yedi yüz yıldan daha eskidir. Shitla Mata idolü, kare avlu alanının merkezinde yer almaktadır. Maa Durga'ya bakan ayakta duran bir pirinç aslan ve yaklaşık 6,5 ft yüksekliğindeki küçük bir tapınakta Lord Shiva'nın tapınağı vardır. Bu tapınağın arkasında eski bir Beri vardır. Yıl boyunca yeşil kalır. Adanmışlar bu ağaca tapınır ve arzuları yerine getirilir. Adanmışlar ayrıca çocuklarının çeşitli rahatsızlıklarını tedavi etmek için bu tapınaktan Charnamat alarak tedavi olmak için bu tapınağı ziyaret eder. Yüzlerce adanmış, dileklerini yerine getirmek için Maa Sheetla ji'ye çiğ lassi sunar. Sheetla Mata tapınağında, Chetra ve Ashwin ayında Maa Durga Navratraları sırasında büyük bir festival düzenlenir. Mata Sita'nın puja yapmak için Durga Mata tapınağını ziyaret ettiği söylenir. Tapınak, Mata Sita'nın hayatının son yıllarını geçirdiği Maharishi Balmiki Aşramı'na yaklaşık sekiz kilometre uzaklıktadır.

[5] Sheetla Mandir Yakma Alanı

Yakma Alanı Saatleri

Pazartesi-Pazar: 08:00 - 17:00

Yakma türü : Ahşap

Sheetla Mandir Kremasyon Alanı, sevilen kişinin son ayinlerinin sürecine kutsal bir öz katan temiz, iyi bakımlı bir alandır. İçeride ve dışarıda oturma yerleri ve yürüyüş için yeterli alan sağlar. Ölen kişinin hayatının son anlarını temsil eden kremasyon törenine katılmak isteyen herkesi ağırlayacak kadar büyüktür. Sevdiğiniz biri için kremasyon töreni yapmak istiyorsanız burayı ziyaret etmeniz yeterlidir. Hindu dinine göre gelenekleri yerine getirmek için tüm olanaklara sahiptir. Mandir'in meditatif bir atmosferi vardır. Son Seyahat ilkelerinize saygı duyar, onları onurlandırır ve takdir eder, bunları sürdürmek için her türlü çabayı gösteririz. Ekibimiz sürekli olarak telefon veya çevrimiçi olarak hizmetinizdedir. Deneyimimizi, ritüel ve gelenek hakkındaki tüm sorularınıza yanıt bulmanıza yardımcı olmak için kullanacağız. Ekibimiz size yardımcı olmak, rehberlik sağlamak ve ödevlerinizi tamamlamak için orada olacaktır. 

Prosedür

Varış ve Karşılama: Personelimiz sizi karşılayacak ve süreç boyunca size rehberlik edecektir.

Evrak İşleri ve Formaliteler: Yakma işlemi için gerekli evrak işleri ve formalitelerde size yardımcı olacağız.

Cenazenin Hazırlanması: Deneyimli ekibimiz cenazenizi gelenek ve göreneklerinize uygun olarak yakma işlemine hazırlayacaktır.

Yakma: Ceset yakma odasına götürülecek ve işlem onur ve saygıyla gerçekleştirilecektir.

Küllerin Toplanması: Yakma işlemi tamamlandıktan sonra küller toplanacak ve uygun bir kapta size teslim edilecektir.

Sonraki Bakım Hizmetleri: Yas sürecinde size yardımcı olmak için yas danışmanlığı ve desteği de dahil olmak üzere sonraki bakım hizmetleri sunuyoruz.

Sheetla Mandir Kremasyon Alanında Kremasyon İşleminin Gerçekleştirilmesi:

Adım 1) Sheetla Mandir Kremasyon Alanında bir yer ayırtmak için 07827777889'u arayın

Adım 2) Merhumun, Antim Sanskar Samagri'nin, odun kütüklerinin ve pandit hizmetlerinin taşınması için rezervasyon yapın

Adım 3) Yere ulaştığınızda, Son Yolculuk ekibi tarafından bir dizi ritüel konusunda yönlendirileceksiniz.

Adım 4) Külleri bir urnaya daldırmak için Asthi'ler sağlanacaktır

Adım 5) Yakma sonrası ritüelleri yürütmek için – Cenaze namazı toplantısı, Shradha Töreni, Asthi

Visarjan, Poojas ve Hawans, Son Yolculuk kitabıyla birlikte.

Sheetla Mandir Kremasyon Alanında Son Yolculuk Cenaze Töreni

- Elektrikli Kremasyon Mevcuttur

- Morg Aracı/Cenaze Arabası/Ambulans ile Taşıma Sağlanması

- Kaybettiğimiz sevdiklerimizi çiçekler ve çelenklerle süslemek

- Evde Dondurucu Kutusu Teslimatları

- Kurta Pijama, Kutsal Eşyalar, Mango Yaprakları ve Urn dahil olmak üzere Antim Sanskar Samagri'nin Hızlı Düzenlenmesi

- Ritüeller ve Daha İleri Rehberlik için Deneyimli Pandit Hizmetleri/Purohit

- Sandal Ağacı Kütükleri ve İnek Gübresi Kütüklerinin Temini

- Asthi Visarjan'da haccınızın seçimi konusunda yardım

- Uçtan uca Chautha/Uthala/Tehravin Dua buluşmalarını organize eder

Yardım ve Destek :

- Ölüm Belgesi alınmasında yardım.

- Gözetim için bir Cenaze Yöneticisi.

- Sürekli Yardım ve Destek için İki Personel.

Gereksinimler :

- Merhumun fotoğraflı kimlik belgesi.

Yardım etmek için buradayız

[6] Akali Phula Singh Nihang (1761 - 1823) bir Akali Nihang Sih lideriydi. Khalsa Shaheedan Misl'in aziz bir askeri ve 19. yüzyılın başlarında Budha Dal'ın başkanıydı. Aynı zamanda Sih Khalsa Ordusu'nda üst düzey bir general ve ordunun düzensiz Nihang'ının komutanıydı. Amritsar'da Sih mislilerinin birleştirilmesinde rol oynamıştır. Birçok kez tutuklanması için emir veren ancak başarılı olamayan İngilizlerden korkmadı. Daha sonraki yıllarda Maharaja Ranjit Singh'in doğrudan danışmanı olarak Sih İmparatorluğu'na hizmet etti. Nowshera savaşında şehit olana kadar birçok ünlü Sih savaşında ordu generali olarak kaldı. Yerel halk tarafından takdir ediliyordu ve toprakları üzerinde büyük bir etkisi vardı. Yerleşim yeri her zaman fakirlere ve çaresizlere yardım etmeye açıktı. İyi tanınıyordu ve mütevazı, eşsiz bir lider ve yüksek karakterli prestijli bir savaşçıydı. Ayrıca Gurmat ve Khalsa panth değerlerini sürdürme çabasıyla da biliniyordu.

[7] Ber Baba Budha Sahib: Baba Budha Ji, kutsal tankı kazma hizmetini ve Sri Harmandir Sahib'in inşaat çalışmalarını gerçekleştirmek için bu ağacın (Beri) altında kamp kurdu. Kendisi (asıl adı Bura idi) 150 yılının Ekim ayında Amritsar'ın Kathu Nangal köyünde doğdu. Ekim 1506'da Amritsar'da Bhai Sugha Randhwa ve Mata Gauran Ji'nin oğlu olarak dünyaya geldi. Guru Nanak Sahib Kartarpur'a dönerken, Ramdas köyü yakınlarında sığırlarını otlatan Bura adlı çocuk onu görmüş ve büyük bir saygıyla süt sunmuştur. Çocuk Bura Tanrı hakkında bazı sorular sordu ve bazı tartışmalar yaptı. Guru Sahib bu çocuğun basit ama ciddi yaklaşımından çok etkilendi. Bunun üzerine Guru Nanak Sahib ona Budha (yaşlı olan) adını verdi çünkü Bura yaş olarak henüz gençti ama bilgelikte yaşlıydı. O zamandan beri Bura, Baba Budha Ji olarak anılmaya başlandı. Guru Arjan Sahib (Beşinci Nanak) Guru Granth Sahlb'i derleyip Sri Harmandir Sahib'e yerleştirdiğinde, Baba Budha Ji M.S. 1604 yılında ilk Granthi (kutsal kitap okuyucusu) olarak atanmıştır. Guru Angad Sahib'den (İkinci Nanak) Guru Hargobind Sahib'e (Altıncı Nanak) kadar tüm Guruluk yerleştirme törenleri Baba Budha Ji tarafından gerçekleştirilmiştir. M.S. 1631 yılında Ramdas köyünde son nefesini vermiş ve Guru Hargobind Sahib bu büyük şahsiyetin son ayinini gerçekleştirmiştir.

[8] Guru Granth Sahib Ji ( Sihlerin kutsal kitabı ), Sihlerin uyması gereken öğretilerden ve bilgelikten oluşur: İçerisinde 5867 adet ilahi veya Şabat bulunmaktadır . Ayrıca farklı alimlerin duaları, şiirleri ve yazıları da bulunmaktadır. 1430 sayfadan oluşmakta olup her nüshası aynıdır. Guru Granth Sahib Ji, Gurbani olarak bilinen yaşayan guruların söylediği sözleri içerir . Sihlerin kutsal kitabının yazıldığı dil Gurmukhi'dir . Bu dil, Pencap dilinin yazıldığı alfabeyle aynıdır. 'İk Onkar', Sihlerin kutsal kitabının ilk satırıdır ve 'tek bir tanrı vardır' anlamına gelir.

[9] Attari – Wagah sınırındaki tören, Hindistan güvenlik güçlerinin ( Sınır Güvenlik Gücü ) ve Pakistan'ın ( Pakistan Korucuları ) 1959'dan beri ortaklaşa uyguladığı günlük bir törendir. Tatbikat, ayrıntılı ve hızlı dans benzeri manevralar ve bacakların mümkün olduğunca yukarı kaldırılmasıyla karakterize edilir. Bu, bu iki ulusun paylaştığı kardeşliğin yanı sıra rekabetin de simgesidir.  Sınır birlikleri, Müslümanların Kurban Bayramı ve Hinduların Diwali bayramı sırasında karşı tarafla tatlı alışverişinde bulunur. Wagah köyünde bayrak indirme töreni her akşam gün batımından hemen önce yapılır. Tören, sınır muhafızlarının yüksek sesle bağırmasıyla her iki taraftan gelen savaş çağrılarıyla başlar. Bunu, karşıt güçlerin birbirlerine dik dik baktığı bir dizi organize tekme, ayak vurma ve dans hareketleri izler. Etkinlik, baş muhafızların iyi niyet göstergesi olarak el sıkışması ve bayrakların indirilmesiyle sona erer.  2014 yılında üç yasadışı rakip İslamcı grup tarafından üstlenilen Wagah sınır intihar saldırısı hariç olmak üzere barışçıl bir toplantı olmuştur; bu saldırıda 60 kişi ölmüş ve 110'dan fazla kişi yaralanmıştır.  Ayrıca, Pakistan'ın 2019 Hindistan-Pakistan gerginliği sırasında uçağı Pakistan Hava Kuvvetleri (PAF) tarafından düşürüldükten sonra Kanat Komutanı Abhinandan Varthaman'ı Hindistan'a geri göndermesi gibi bazı durumlarda iptal edilmiştir. Ayrıca, 26 sivilin ölümüne yol açan 2025 Pahalgam terör saldırısı nedeniyle 8 Mayıs 2025'ten itibaren süresiz olarak ertelenmiştir. Bu tören, Büyük Anayol'un bir parçası olan Attari-Vagah sınırında gerçekleşiyor . 1999'da Keşmir'deki Aman Setu'nun açılmasından önce, bu iki ülke arasındaki tek yol bağlantısıydı. Uluslararası düzeyde bu törene "Dövüş Geri Çekilmesi" sınır töreni adı veriliyor. Tören her akşam gün batımından hemen önce her iki taraftan askerlerin coşkulu bir geçit töreniyle başlar ve iki ülkenin bayraklarının mükemmel bir şekilde koordineli bir şekilde indirilmesiyle sona erer. Kapının her iki tarafında bir piyade eri hazırolda durur. Güneş batarken, sınırdaki demir kapılar açılır ve iki bayrak aynı anda indirilir. Daha sonra bayraklar katlanır ve tören, her iki taraftan askerler arasında sert bir el sıkışmayı içeren bir geri çekilme ve ardından kapıların tekrar kapatılmasıyla sona erer. Törenin gösterisi, sınırın her iki tarafından çok sayıda ziyaretçinin yanı sıra uluslararası turistleri de çekmektedir. 2010'da tören her iki tarafça daha az düşmanca hale getirildi; tören artık bir el sıkışma ve bir gülümsemeyi içeriyor. Ekim 2010'da Pakistan Rangers'dan Tümgeneral Yaqub Ali Khan, tören tiyatrosunun saldırgan yönünün azaltılması gerektiğine karar verdi. Bu törenin askerleri bu tören için özel olarak görevlendirilir ve eğitilirler.

[10] Khalsa Koleji, Hindistan'ın Pencap eyaletindeki Amritsar şehrinde bulunan tarihi bir eğitim kurumudur. 1892'de kurulan 300 dönümlük (1,2 km 2 ) geniş kampüs, şehir merkezine yaklaşık sekiz km. uzaklıkta, Amritsar-Lahore otoyolu üzerinde ( Grand Trunk Road'un bir parçası ) yer almaktadır ve Khalsa Koleji'nin akademik olarak bağlı olduğu Guru Nanak Dev Üniversitesi kampüsüne bitişiktir. Khalsa Koleji, Sih bilginlerinin Pencap'taki Sihlere ve Pencaplılara yüksek öğrenim sağlamayı düşünmesiyle, Hindistan'daki Britanya Rajı sırasında bir eğitim kurumu olarak inşa edildi. Kuruluşu için Amritsar seçildi ve Singh Sabha Hareketi ve Şef Khalsa Diwan, o zamanki Sih Maharajalar ve Pencap'taki Sih halkına bu eşsiz enstitüyü inşa etmek için para toplamaları ve arazi bağışlamaları konusunda yaklaştı. Amritsar, Lahor ve Pencap'ın diğer şehirlerindeki zengin Sih aileleri ve Maharajalar da dahil olmak üzere halk, Amritsar'daki Khalsa Koleji'ni inşa etmek için arazi bağışladı ve para topladı. Mimari tasarımı, İngiltere'deki yerlerden birini de tasarlayan ünlü bir mimar olan Ram Singh tarafından yaratıldı. Binası 1911-12'de tamamlandı. Mimari özellikleri, İngiliz, Babür ve Sih mimarisinin bir karışımıdır. Khalsa Koleji'nin Hindistan'ın özgürlük tarihine katkısı, birçok ünlü özgürlük savaşçısı, siyasi lider, silahlı kuvvetler generali, bilim insanı, ünlü Olimpiyat oyuncuları, aktörler, yazarlar, gazeteciler ve akademisyenler yetiştirmiş olması nedeniyle önemlidir.

[11] Guru Nanak Dev Üniversitesi, Hindistan'ın Amritsar kentinde bulunan bir Devlet Üniversitesidir . Ayrıca birçok yüksek öğrenim derecesini çevrimiçi olarak sunmaktadır. Üniversitenin kampüsü 500 dönümlük (200 hektar) bir alana yayılmıştır. Guru Nanak Dev Üniversitesi kampüsü, Amritsar'ın yaklaşık sekiz km batısında, Amritsar-Lahor otoyolu üzerinde, Khalsa Koleji'nin yanında, Kot Khalsa yakınlarında 500 dönümlük (200 hektar) bir alana yayılmıştır. Üniversite 24 Kasım 1969'da kurulmuştur  adını ilk Sih Guru Guru Nanak Dev'den almıştır. Üniversite, Pencap Dili, Edebiyatı ve Kültürü Ulusal Enstitüsü, Hindistan Turizm ve Seyahat Yönetimi Enstitüsü ve Hindistan Kamu Yönetimi Enstitüsü dahil olmak üzere çeşitli araştırma merkezleri ve enstitülere ev sahipliği yapmaktadır.

[12] Sınır Güvenlik Gücü (Border Security Force) ( BSF ), Hindistan İçişleri Bakanlığı'na bağlı merkezi bir silahlı polis gücüdür. Hindistan'ın Pakistan ve Bangladeş ile olan sınırlarını korumaktan sorumludur. 1965 Hindistan-Pakistan Savaşı'nın ardından Hindistan sınırlarının güvenliğini ve ilgili konuları sağlamak amacıyla kurulmuştur.